UWAGA W przepisach podatkowych nadal używa się starych określeń: „grupa inwalidztwa”. Oznacza to, że:
I grupa inwalidztwa – dotyczy osób, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
- całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
- znaczny stopień niepełnosprawności albo
- osoby te mają ważne orzeczenie o I grupie inwalidztwa.
II grupa inwalidztwa – dotyczy osób, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
- całkowitą niezdolność do pracy albo
- umiarkowany stopień niepełnosprawności albo
- osoby te mają ważne orzeczenie o II grupie inwalidztwa
I. Ulgi z tytułu poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne tzw. ulga rehabilitacyjna
Osoba niepełnosprawna, która posiada orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy albo rentę szkoleniową, lub osoba, na której utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna, mogą odliczać od dochodu przed opodatkowaniem wydatki na cele rehabilitacyjne.
Odpisu dokonujemy od swojego dochodu, zatem otrzymamy zwrot nadpłaconego podatku. W praktyce dostaniemy 18 proc. kwoty, którą odliczyliśmy. Aby udokumentować swoje wydatki, przedstawiamy dokumenty stwierdzające ich poniesienie. Najbardziej popularne są faktury i bankowe dowody zapłaty. Dokument taki musi zawierać dane kupującego i sprzedającego towar lub usługę oraz kwotę zapłaty i być wystawiony na osobę, która będzie dokonywała odliczenia. Prawidłowość skorzystania z ulgi może zostać sprawdzona przez urząd skarbowy, który ma na to 5 lat, licząc od końca roku, w którym wykazaliśmy ulgę w zeznaniu podatkowym.
Co można odliczyć?
Różnorodność schorzeń, przyczyn niepełnosprawności i możliwości ich kompensacji sprawiają, że niemożliwe jest określenie ścisłego katalogu wydatków, które mogą zostać odpisane w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Dla jednej osoby zakup masażera będzie uzasadniony, a dla innej to luksus niewynikający z niepełnosprawności. Jeśli nie mamy pewności, czy dany wydatek jest uzasadniony, możemy:
· zastanowić się, czy rzeczywiście poniesiony koszt ma związek z naszą niepełnosprawnością;
· skontaktować się ze swoim urzędem skarbowym. Zdecydowanie lepiej zrobić to przed dokonaniem odliczenia, niż potem mieć problemy (może się na przykład okazać, że jeśli poprosimy lekarza specjalistę o wydanie zaświadczenia uzasadniającego dany wypadek, to urząd skarbowy je zaakceptuje);
· poszukać interpretacji przepisów na dany temat. Baza interpretacji jest dostępna na stronie Ministerstwa Finansów;
· jeśli wydatek jest duży, a do rozliczenia zostało trochę czasu, to można wystąpić do właściwego dyrektora izby skarbowej z prośbą o wykładnię prawa podatkowego w tym konkretnym przypadku. Wykładnia taka jest płatna (40 zł) i czeka się na nią do 3 miesięcy.
Na podstawie art. 26 par. 7a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki na cele rehabilitacyjne uważa się poniesione na:
1. Bez ograniczenia kwotowego podlegają uldze wydatki poniesione stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności między innymi na:
· adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, czyli działania, które mają realny związek z niepełnosprawnością i dadzą się uzasadnić, np.: dostosowanie łazienki poprzez wymianę wanny na prysznic będzie uzasadnione w przypadku osób poruszających się o kulach, ale nie będzie uzasadnione dla osoby z dysfunkcją słuchu. Potrzebne są faktury.
· przystosowanie pojazdów mechanicznych, czyli montaż specjalistycznego sprzętu umożliwiającego prowadzenie pojazdu osobie z różnego rodzaju ograniczeniami (dokumentujemy to stosownymi fakturami).
· zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, (z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego), czyli o przedmioty, które mają realny wpływ na poprawę sytuacji osoby z niepełnosprawnością oraz nie są przedmiotami używanymi powszechnie (np. pościel czy poduszka ortopedyczna). Na przykład zakup faksu dla osoby niesłyszącej może być uzasadnionym wydatkiem, a dla osoby po amputacji ręki już nie (dokumentujemy fakturą).
· odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym udokumentowana stosowną fakturą wystawioną w ośrodku wpisanym na listę miejsc organizujących turnusy rehabilitacyjne. Rejestr ośrodków mogących organizować turnusy rehabilitacyjne znajdziemy na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.Z odliczenia możemy skorzystać także wówczas, gdy w całości ponosimy koszty pobytu na turnusie (np. nie otrzymaliśmy na to dofinansowania z PFRON). Odliczenie to dotyczy tylko osoby z niepełnosprawnością. Jeśli na turnus jedziemy z opiekunem, nie możemy odliczyć kosztu jego pobytu na turnusie.
- odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne (udokumentowana fakturą za pobyt w ośrodku, który może świadczyć usługi leczniczo-uzdrowiskowe).
opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczanych do I grupy inwalidztwa (dokumenty potwierdzające wykonanie usługi przez firmę bądź osobę fizyczną).
- opłacenie tłumacza języka migowego (dokumenty potwierdzające wykonanie usługi przez firmę bądź osobę fizyczną).
- kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia życia (kwoty potwierdzone fakturą).
2. Z ograniczeniem kwotowym podlegają uldze wydatki poniesione między innymi na:
- opłacenie przewodnika osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł. Jest to odliczenie ryczałtowe. Nie potrzeba do niego faktur, ale od 1 stycznia 2011 r. jesteśmy zobowiązani na prośbę urzędu skarbowego wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika. Oznacza to, że wskazana osoba powinna w swoim PIT uwzględnić przekazane przez nas środki oraz odprowadzić od nich podatek (o ile jej dochody są większe niż kwota wolna od podatku).
- utrzymanie przez osoby niewidome zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu, zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł. Mowa nie o zwykłym psie domowym, ale psie, który przeszedł odpowiednie przeszkolenie i ma stosowny certyfikat (przepis obowiązuje od 1 stycznia 2011 r.). Rejestr podmiotów uprawnionych do wydawania certyfikatów potwierdzających status psa asystującego prowadzi pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych (rejestr jest dostępny na stronie MPiPS).
- leki stosowane przez osobę niepełnosprawną (stale lub czasowo) w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba z niepełnosprawnością powinna stosować określone leki – stale lub czasowo (wydatki dokumentujemy fakturami). Niezbędne jest posiadanie zaświadczenia wydanego przez lekarza specjalistę o konieczności przyjmowania leków w danym roku podatkowym. Trzeba zatem odpowiednio wcześnie zadbać o takie zaświadczenie lekarskie (dotyczące lekarstw, a nie np. suplementów diety). Nie ma ustalonego wzoru tego zaświadczenia.
- używanie własnego samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przejazdem na niezbędne zabiegi leczniczo – rehabilitacyjne czyli używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby z niepełnosprawnością, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością, zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci z niepełnosprawnością, które nie ukończyły 16. roku życia – dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Jest to odliczenie ryczałtowe, nie musimy przedstawiać faktur za paliwo. Natomiast od 1 stycznia 2011 r. musimy, na żądanie urzędu skarbowego, okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych. Wyjazdy turystyczno-rakreacyjne, przejazdy do pracy lub szkoły nie są zabiegami leczniczo-rehabilitacyjnymi, nawet jeśli faktycznie wpływają na zdrowie osoby niepełnosprawnej.
- odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
a) osoby z niepełnosprawnością – karetką transportu sanitarnego,
b) osoby z niepełnosprawnością, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a.
Dokumentujemy to fakturami. Odliczyć można tylko kwotę za dojazd osoby z niepełnosprawnością. Jeśli ktoś jako opiekun towarzyszył tej osobie w przejeździe, nie można odliczyć kosztu jego przejazdu.
- odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
a) na turnusie rehabilitacyjnym,
b) w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego,
c) w zakładzie rehabilitacji leczniczej,
d) zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
e) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością oraz dzieci osób z niepełnosprawnością, które nie ukończyły 25. roku życia. Udokumentować wydatek możemy posiadaniem biletu na przejazd i potwierdzeniem pobytu.
- zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.
Mogą to być opracowania lub poradniki na temat danego schorzenia, wydawnictwa audio zawierające poradniki i materiały szkoleniowe dla osób niewidzących i niedowidzących (zakupy dokumentujemy fakturami).
Wydatki, o których mowa powyżej, podlegają odliczeniu od dochodu, jeśli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków: Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Zakładowego Funduszu Aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy, odliczeniu podlegają poniesione koszty.
UWAGA: szczegółowych informacji dotyczących przysługujących odpisów podatkowych udzielają właściwe Urzędy Skarbowe. Każdego roku należy upewnić się, czy dany odpis obowiązuje!
II. Zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych
Osoba niepełnosprawna zwolniona jest od podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli nabywa na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
UWAGA: szczegółowych informacji dotyczących przysługującego zwolnienia od czynności cywilnoprawnych udzielają właściwe Urzędy Skarbowe. Każdego roku należy upewnić się, czy zwolnienie obowiązuje!
III. Ulga prorodzinna
Jedną z najpopularniejszych ulg podatkowych jest tzw. ulga prorodzinna. Upraszczając, można powiedzieć, że korzystają z niej rodzice wychowujący dzieci do 18. bądź 25. roku życia (i zamieszkujący z nimi), jeśli one się uczą (o ile nie weszły w związek małżeński).
Granica wieku nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, które otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Ich rodzice mogą odliczyć ulgę prorodzinną bez względu na wiek dzieci, o ile wspólnie zamieszkują oraz dzieci nie są w związku małżeńskim.
UWAGA: szczegółowych informacji dotyczących ulgi prorodzinnej udzielają właściwe Urzędy Skarbowe. Każdego roku należy upewnić się, czy ulga prorodzinna obowiązuje!
Źródła:
http://www.poznan.pl/mim/hc/ulgi-i-zwolnienia-podatkowe,p,22169,22171,22184.html
http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/204924
http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/113498
Powyższe informację zostały zamieszczone w celach poglądowych i mogą ulec zmianie. Zaleca się sprawdzanie aktualnego stanu prawnego.